ဆီးျဖဴ

	Botanical Name : Emblica officinalis Gaertn Phyllanlhus emblica Linn Myanmar Name : ဆီးျဖဴ English Name : Emblic Myrobalan Indican Goose Berry Family : EUPHORBIACEAE
	Distribution : ျမန္မာ ႏုိင္ငံ တစ္၀ွမ္းလုံး၌ ေပါက္ေရာက္သည္။ အထူး သျဖင့္ အထက္ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ သမ အေအးပုိင္း ေဒသတြင္ အေျမာက္အမ်ား ေပါက္ေရာက္သည္။ သဘာ၀ အေလ်ာက္ ေပါက္ေရာက္သည္။ Appearance : အပင္ - ရြက္ေႂကြ ပင္လတ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ေပ ၃၀ ခန္႔အထိျမင့္၍ ပင္စည္တြင္ အညိဳေရာင္ အေမြးေခါက္မ်ားရွိသည္။ကုိင္းျဖာသည္။ အရြက္ - ၂-ခါငွက္ေမြး ရြက္ေပါင္းျဖစ္၍ ရြက္လႊဲထြက္သည္။ ရြက္ျမႊာမ်ား ၅၀-၆၀ ခန္႔အထိပါရွိ၍ ေသးငယ္ၿပီး မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ ခပ္စိပ္စိပ္ထြက္၏။ အပြင့္ - စိမ္း၀ါေရာင္ရွိသည္။ အဆုတ္လုိက္ပြင့္၍ ျပာသို၊ တပုိ႔တြဲ တုိ႔တြင္ပြင့္သည္။ အသီး - ေျပာင္ေခ်ာ၍ အ၀ါႏုေရာင္ရွိသည္။ အသားထူ၍ လိုက္အေျမာင္း ၆ ေျမာင္းရွိသည္။ အေစ့တစ္ခုသာ ပါ၀င္သည္။တေပါင္း၊ တန္ခူးတြင္သီးသည္။  Useful Part : အသီး၊ အရြက္၊ အေစ့ Usage : ဆီးျဖဴသီးသည္ အသက္ကုိ ရွည္ေစ၏။ ေခ်ာင္းဆုိး၊ ပန္းနား၊ ေလနာတုိ႔ကို ေပ်ာက္ကင္း ေစ၏။ ေသြး၀မ္းသြားလွ်င္ ဆီးျဖဴသီး အစိမ္းကုိ ေထာင္း၍ အရည္ ညွစ္ယူၿပီး သံပရာရည္ႏွင့္ ေသာက္လွ်င္ ခ်က္ခ်င္း သက္သာ ေပ်ာက္ကင္း၏။ ဆီးျဖဴသီး အေျခာက္ (သို႔) အစုိကုိ ေသြး၍ သံပရာရည္ အနည္းငယ္ ထည့္ၿပီး အေရျပား ေပၚတြင္ ျဖစ္တက္ေသာ ယားနာ၊ ေပြး၊ ညွင္း၊ တင္းတိပ္မ်ားကုိ လိမ္းေပးႏုိင္၏။ ကိုယ္ခႏၶာ၏ ခုခံအားကုိ ျမင့္တက္ ေစ၏။ ဆီးျဖဴသီး အေျခာက္မႈန္႔ကို ထန္းလ်က္၊ ပ်ားရည္၊ သကာရည္တုိ႔ႏွင့္ နယ္စားပါက ဆီးပုပ္ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။ ဆီးျဖဴသီး အေျခာက္ကို ငရွဥ့္သားႏွင့္ ခ်က္စားပါက ဒူလာ ေသြး၀မ္းက် ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။ဆီးျဖဴသီးကုိ အညက္ႀကိတ္၍ ထိပ္အုံ ေပးပါက ႏွာေခါင္း ေသြးလွ်ံျခင္း ေပ်ာက္၏။အရြက္ကုိ ေရႏွင့္ သုံးခြက္ တစ္ခြက္တင္ က်ိဳ၍ ရရွိေသာ အရည္ကုိ ပလုတ္က်င္း ေပးခဲ့ေသာ္ လွ်ာကြဲျခင္း၊ ပါးစပ္ကြဲျခင္း၊ ေပါက္ျခင္းႏွင့္ ေရစီး ကမ္းၿပိဳ ျခင္းမ်ား တခဏခ်င္း ေပ်ာက္ကင္း၏။ ဆီးျဖဴသီး ရြက္ႏုမ်ားကုိ ပုံးရည္ျဖင့္ ေကၽြးခဲ့ေသာ္ အစာမေၾကျခင္း၊ ၀မ္းသက္ျခင္းမ်ား ေပ်ာက္ကင္း၏။ ဆီးျဖဴရြက္ကုိ ကၽြမ္းေအာင္ ေလွာ္ၿပီး အုန္းဆီႏွင့္ ေရာ၍ ကေလးမ်ား၌ ျဖစ္တက္ေသာ က်ဗဟုံးနာမ်ားကုိ လိမ္းေပးက ေပ်ာက္၏။ မီးေလာင္၊ ေရေႏြးပူ ေလာင္ေသာ အနာမ်ားတြင္ ဆီးျဖဴရြက္ကုိ အကၽြမ္းေလွာ္၍ အမႈန္႔ျပဳၿပီး ျဖဴးေပးရ၏။